Nowa ustawa dotycząca roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji

W dniu 27 czerwca bieżącego roku weszła w życie ustawa z dnia 21 kwietnia 2017 r. „o roszczeniach o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji” stanowiąca implementację dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/104/UE W art. 2 ust. 1 nowej ustawy została zawarta definicja legalna „naruszenia prawa konkurencji”, zgodnie z którą takie praktyki jak nadużywanie pozycji dominującej czy zawieranie porozumień ograniczających konkurencję będą traktowane jako naruszenie prawa konkurencji.

Najistotniejszym z materialnoprawnego punktu widzenia jest wprowadzona odrębność dotycząca zasad odpowiedzialności. Należy przypomnieć, iż Kodeks Cywilny formułuje regułę, zgodnie z którą w przypadku deliktowej odpowiedzialności odszkodowawczej poszkodowany (co do zasady) zobowiązany jest do udowodnienia winy sprawcy szkody oraz związku przyczynowego zachodzącego pomiędzy bezprawnym zachowaniem a szkodą. W przypadku zaś odpowiedzialności za czyn niedozwolony polegający na naruszeniu zakazu porozumień ograniczających konkurencję oraz zakazu nadużywania pozycji dominującej ustawodawca wprowadził domniemanie winy sprawcy szkody oraz związku przyczynowego między szkodą a zachowaniem naruszającym reguły konkurencji. Art. 7 wspomnianej ustawy wprowadza również domniemanie, zgodnie z którym naruszenie prawa konkurencji jest zdarzeniem powodującym szkodę.

Właściwymi do rozpoznawania spraw o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji są sądy okręgowe, natomiast sądy orzekające związane będą decyzją prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o uznaniu praktyki za ograniczającą konkurencję lub prawomocnym wyrokiem wydanym w wyniku wniesienia środka odwoławczego od takiej decyzji.

Co istotne, ustawa wprowadza także nowe terminy przedawnienia. Przewidziany został zatem termin a tempore sciente – wynoszący 5 lat (a nie, tak jak to przewidywał Kodeks Cywilny lat 3) od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się (albo przy zachowaniu należytej staranności mógł się dowiedzieć) o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia, oraz termin a tempore facti  w postaci lat 10 od dnia, w którym zaprzestano naruszenia. Regulacja ta oznacza zatem, iż po upływie wspomnianych lat dziesięciu nie będzie możliwe dochodzenie odszkodowania w związku z naruszeniem konkurencji.  Należy zauważyć, iż bieg przedawnienia nie rozpocznie się przez czas trwania przedmiotowego naruszenia, natomiast zawieszeniu ulegnie z chwilą wszczęcia postępowania wyjaśniającego lub antymonopolowego.